پذیرش و تعهد درمانی مبتنی بر این عقیده است که زبان، هسته اصلی بسیاری از اختلالات روانی به طور خاص و درد و رنج انسان به طور عام است.
رویکرد ACT نوعی رویکرد مداخلهای است که برای بهزانو درآوردن زبان طراحی شده است؛ به طوری که تبدیل به ابزاری شود که بتوان بصورت مفید از آن استفاده کرد، به جای اینکه به شکل فرآیندی مخفی انسانهایی را که میزبان آنند از پا بیاندازد.
ACT درمان خاص اختلال نیست؛ بلکه، رویکردی کلی است که میتواند به توسعه بسیاری از پروتکلها، تمرکز بر روی مشکلات، جمعیتهای بیمار و یا موقعیتهای خاص کمک کند. ACT دانش شکلگیری رفتار و روابط کلامی را با درمانی مؤثرتر ادغام میکند.
اگرچه بسیاری از مشکلات روانی ما ریشه در تفکر و زبان دارد، اما زندگی بدون زبان غیر ممکن و ناسالم است. زبان میتواند نقش یک کارمند یا یک رئیس را برای ما بازی کند. برخلاف بسیاری از اشکال درمان که بهدنبال تغییر محتوای تفکر مشکلساز میباشند، ACT به دنبال کمک به مراجع است تا وی بتواند زبان و فکر را تحت کنترل بافتی مناسب قرار داده، آن را منطقی و خطی بکار ببندد. هدف انعطافپذیری روانشناختی است. یعنی توانایی تماس کاملتر با لحظه حال به عنوان انسان هشیار و یا تغییر و حفظ آن مشروط بر اینکه در خدمت اهداف ارزشمند باشد.
گذار از مسیری که افقش عاشقانه زیستن در تمامی حوزههای فردی و اجتماعی ماست، با پَستیها و بلندیهای بسیاری نیز همراه است که اگر ندانیم با آنها چگونه مواجه شویم شاید کل فرایند رفتنمان را تحت تاثیر خود قرار دهند، آنقدر که روزی در انتهای سفر زندگی تنها با حسرت به گذشته نگاه کنیم و ببینیم که چقدر نکردهها داریم. راز مواجهه با احساسات و افکار ناخوشایند «پذیرش» است. گر با خوب و بد، خوشایند و ناخوشایندی که در راه تجربه میکنیم سر ستیز داشته باشیم کل شیرازهی ارزشهایمان از هم میپاشد ولی اگر آنها را چون روز و شب زندگی در آغوش کشیم فرصت تجلی خود را به دست میآوریم.
هدف تمامی مداخلات ACT انعطافپذیری بیشتر در پاسخدهی و حساسیت بیشتر به کارایی عمل است. شعار اصلی بسیاری از مداخلات ACT این عبارت است که ” کنترل، مشکل است نه راهحل.”
ACT تماس مؤثر، بارز و بدون مقاومت با زمان حال را افزایش میدهد. این فرایند دو مشخصه دارد: مشاهده هر آنچه در زمان حال وجود دارد بدون قضاوت افراطی و توصیف کننده. ACT به مراجعین میآموزد بین انتخابها و قضاوتهای منطقی تفاوت قائل شوند و ارزشها را بهعنوان یک موضوع مورد انتخاب برگزینند.
ACT نوعی رفتار درمانی است که بهدنبال کمک به مراجع برای حرکت کردن و ساخت یک زندگی هدفمند و بانشاطتر است.
«برای کسی که به داشتههای محدود و آگاهی نسبیاش، در عمل متعهد است زندگی سراسر معجزه خواهد بود.»